Stokówki – sekret Bieszczad!

Stokówki to prawdziwy sekret Bieszczad! Sieć dróg górskich, o których mało wiedzą turyści rzadziej odwiedzający Bieszczady. Dzieje się tak, ponieważ zazwyczaj przez stokówki nie wiodą szlaki i nie są one zaznaczane na mapach oraz w przewodnikach. Odkrycie tych urokliwych traktów może bardzo mile zaskoczyć niejednego z gości. Naszym zdaniem stokówki są niebywałą atrakcją tych stron. Są idealne na spokojne spacery rodziców z małymi dziećmi, biegaczy, rowerzystów, fanów nart biegowych w zimie, a ostatnio coraz cześciej widzi się tam psie zaprzęgi. Dwie podstawowe zalety stokówek to kompletny brak ruchu drogowego oraz to, że biegną wysoko w górach, wśród lasów, w atmosferze spokoju i odgłosów natury.

Skąd się wzięły stokówki?

W Bieszczadach, w ich różnych częściach, istnieje dość gęsta sieć dróg zwanych stokówkami. Kiedyś część z nich była zbudowana, jako trakty dla kolei wąskotorowej, a inna część jako drogi wywozu drewna z lasu.

Są to drogi w średnim, dobrym, a nawet w bardzo dobrym stanie, asfaltowe bądź szutrowe, ale dobrze utwardzone. Wiele tych dróg biegnie przez najciekawsze przyrodniczo rejony Bieszczadów – Bieszczadzki Park Narodowy, Ciśniańsko-Wetliński Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Doliny Sanu i w pobliżu rezerwatów przyrody.

Dlaczego stokówki są tak atrakcyjne?

Ponieważ biegnąc wysoko, pod samymi szczytami bieszczadzkich gór i będąc niedostępne dla ruchu samochodowego, ciągną się często dziesiątkami kilometrów wśród ciszy i spokoju, z pięknymi widokami na połoniny, wijąc się niezliczonymi zakrętami przez dużą liczbę mostków i wiaduktów nad strumykami.

To idealne miejsce, aby o każdej porze dnia:

• Biegać na długie lub krótkie dystanse, ciesząc się przy tym ciszą i kontaktem z naturą,
  Nie ma to jak poranny wyskok z domku na stokówkę!
• Jeździć na rowerze, pokonując w ciszy i spokoju duże dystanse,
  Od niedawna na stokówkach są wyznaczane szlaki rowerowe. Są one nieporównywalnie lepszą alternatywą dla niebezpiecznej jazdy rowerem po wąskiej obwodnicy bieszczadzkiej,
• Wędrować, penetrując nieznane części Bieszczad poza często uczęszczanymi szlakami. To bardzo miła odmiana, szczególnie w okresach, kiedy natężenie turystów jest dość znaczne (majówka, wakacje) lub kiedy chcemy po prostu miło pospacerować z rodziną lub odpocząć po forsownych rajdach,
• Biegać lub maszerować na nartach biegowych w zimie.
  Sami ostatnio uczyliśmy się biegać na biegówkach. Bieszczady mają naturalną zaletę dla uprawiania tego sportu,
• Robiąc wypady na grzybobranie,
• Jeździć konno np. zapisując się na rajdy w okolicznych stadninach (dla umiejących już jeździć konno).

Ze stokówek można korzystać o każdej porze roku – w lato, na wiosnę i na jesieni oraz bez problemu w słoneczne, zimowe dni.

Stokówka przy Krzywym Zakątku

Ze wsi Krzywe można wejść na stokówkę biegnącą z Majdanu, gdzie jest główna stacja kolejki wąskotorowej, która przepięknie wije się pod szczytami Różki, Małego Jasła, Szczawnika i Jasła, w dole pozostawiając wsie Krzywe, Przysłup, oraz Strzebowiska, aby zejść w dół w kierunku Kalnicy. Przy czym można przedłużyć podróż przechodząc na inne drogi bądź szlaki, które biegną jeszcze dalej. Może więc nie starczyć dnia, żeby przejść taką trasę. 🙂

Stokówką tą biegła kiedyś, nieistniejąca dzisiaj, linia osobowo-towarowa kolejki wąskotorowej zbudowanej w latach 1900 – 1904 (linia Majdan-Kalnica). Z tego powodu bardzo łagodnie pnie się do góry z Majdanu, dalej biegnie dość poziomo, by na końcu lekko opadać w kierunku Kalnicy. Długość tej stokówki to szacunkowo około 18 km.

Aby dostać się na stokówkę z Krzywego Zakątka należy iść asfaltową drogą w górę wsi Krzywe, do samego jej końca i ostatni odcinek, za ostatnim domem we wsi, pokonać leśną drogą do góry, która wychodzi bezpośrednio na samą stokówkę.

Pamiętaj! Należy zapamiętać, w którym miejscu jest zejście ze stokówki do wsi Krzywe, aby trafić z powrotem, skąd przyszliście. 

W ten sposób możecie zostawić samochód w Krzywym Zakątku i wybrać się pieszo na kilka wypraw bezpośrednio ze wsi Krzywe, nie wychodząc/nie wyjeżdżając na ruchliwą obwodnicę bieszczadzką. Sami wybierzcie, co Wam odpowiada najbardziej.

Propozycje wykorzystania stokówki, na szybko:

•  Wycieczka do Cisnej,
  ok. 4 km, czyli godzinny spacer w jedną stronę, pobyt w Cisnej 1-2h i powrót, to na 3-4h spokojna lekka wyprawa rodzinna.
• Wycieczka do Przysłupia,
  ok. 2,5 km w jedną stronę (0,5h spaceru), np. w niedzielę na mszę świętą o 9.30 w małym kościółku lub na obiad do karczmy Brzeziniak
• Wycieczka do Strzebowisk,
  ok. 4 km w jedną stronę (1h marszu) – schodząc ze stokówki w kierunku wsi Strzebowiska warto zatrzymać się na najwyżej położonych łąkach wsi, aby podziwiać przepiękne widoki na najwyższe bieszczadzkie szczyty.

Bardziej zorganizowane wyprawy stokówką to:

• Wyprawa Krzywe – Majdan – Kolej wąskotorowa – Przysłup – Krzywe
  Wychodzimy rano do Majdanu za Cisną a wracamy kolejką wąskotorową z alternatywą powrotu wysiadając z kolejki na stacji w Krzywym lub jadąc dalej do stacji Przysłup przy karczmie Brzeziniak i powrót stokówką do Krzywego (wyprawę opiszę wkrótce w oddzielnym wpisie na stronie),
• Wyprawa na wieżę widokową Jeleni Skok znajdującą się na górze Mohnaczka (777 m. Npm)
  Z wieży rozpościera się przepiękny widok na wieś Krzywe i pasmo wysokich Bieszczad (wycieczka została opisana w osobnym wpisie – czytaj tutaj),
• Wyprawa na Małe Jasło i Jasło a może dalej na Okrąglik
  Wycieczka z większym wyzwaniem orientacyjnym, ponieważ wymaga zejścia ze stokówki na wysokości wsi Przysłup i wspięcia się przecinkami leśnymi do czerwonego szlaku pod samym szczytem Małego Jasła biegnącego grzbietem pasma górskiego na Jasło i Okrąglik.

Zachęcamy do prześledzenia map i sposobów wykorzystania stokówki. To prawdziwa lokalna atrakcja, którą docenią wszyscy nasi goście, zarówno wybierający się na spokojne rodzinnie wyprawy, jak i ci którzy przyjeżdżając do Krzywego Zakątka, nie chcą zaniechać sportowego treningu na świeżym powietrzu.

Stokówki to prawdziwy sekret Bieszczad – sprawdźcie zresztą sami wychodząc z Krzywego Zakątka. 🙂

♦RM